Ở đất nước vạn đảo Indonesia có một bộ tộc, mà từ hàng ngàn năm nay, vẫn giữ những tập tục ngàn xưa. Trong đó, tục mai táng vô cùng kỳ lạ, độc đáo, thậm chí cực kỳ cổ hủ, lạc hậu. Đó là bộ tộc Toraja, sinh sống ở thung lũng Londa.
Với người Toraja, sự kiện lớn nhất trong đời người không phải khi chào đời, lễ thành hôn, mà chính là cái chết. Họ coi cái chết là bước đệm của hành trình lên thiên đường, nên các hủ tục diễn ra quanh cái chết vô cùng cầu kỳ, rườm rà.
Hình nộm gác cho linh hồn người chết.
Một người chết đi, người thân sẽ không làm tang ma, rồi đem chôn, hoặc thiêu như những bộ tộc khác, mà họ lần lượt thực hiện các nghi lễ.
Ban đầu, người ta làm quan tài, đặt xác vào trong, rồi đặt tại chái ngôi nhà gọi là Tongkonan. Xác người chết được ướp bởi một số loại lá cây bí ẩn hái trong rừng. Những lá cây này có tác dụng bảo quản xác chết cả ngàn ngày, giữ xác chết không bị thối rữa.
Hàng chục con trâu nước, hàng trăm con lợn bị làm thịt để phục vụ cho đám tang của người bình thường. Với những người giàu có, tộc trưởng, thì có đến cả trăm con trâu, cả ngàn con lợn thí mạng cho một đám tang.
Bộ tộc này dắt trâu đến trước quan tài, thực hiện nghi lễ, rồi chọc tiết, cắt phăng đầu trâu. Họ lọc thịt, chất thành đống, mặc ruồi nhặng bu đen, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc.
Mổ trâu rồi, toàn bộ dân làng kéo đến cùng ăn uống và… chia vui. Trong suốt thời gian diễn ra tang lễ, kéo dài tới 1 năm, 3 năm, thậm chí 5 năm, không ai nghe thấy một tiếng khóc.
Người Toraja coi cái chết là được lên thiên đường, được về thế giới khác, nên họ không buồn. Họ phải ăn, uống, hát hò, thực hiện các nghi lễ thật vui vẻ, để người chết lên đường được bình an, sung sướng. Mổ nhiều trâu, nhiều lợn, đồng nghĩa với việc người chết mang theo được nhiều của cải và sống giàu có ở thiên đường.
Xương sọ tràn ngập trong một vách núi.
Người dân trong vùng đến dự tang lễ cũng không mang khuôn mặt u sầu, mà mang đến một món quà cùng với những nụ cười, lời chúc mừng. Khi họ ra về sau khi đã ăn uống no say, còn được gia chủ chia cho ít thịt trâu, thịt lợn.
Sau khi kết thúc nghi lễ dài dằng dặc, kéo dài suốt cả ngàn ngày, thì một lễ hội lớn nhất diễn ra vào 5 ngày cuối cùng của tang lễ. Trong những ngày cuối cùng này, hàng loạt trâu, lợn lại bị làm thịt.
Xong xuôi thủ tục ở nhà, thì họ khênh quan tài lên núi. Người Toraja không đem xác đi chôn, mà đem lên những quả núi bên con sông Londa.
Từ hàng ngàn năm trước, các hang động, vách đá đã được tổ tiên người Toraja dùng làm mộ địa, với hàng vạn quan tài, đầu lâu, tượng vẫn còn trong đó. Các hang động, ngóc ngách vách đá khu vực này đều ăm ắp xương cốt.
Cả quả núi biến thành nghĩa địa.
Để có chỗ đặt quan tài, người Toraja phải trèo lên tận đỉnh núi, vách đá để đục núi lấy điểm đặt quan tài. Mặc dù máy móc, phương tiện hiện đại đã có, nhưng người dân bộ tộc này vẫn chỉ dùng đục, búa và đôi bàn tay không để đục núi.
Để đục được một vách núi, chứa được vài hài cốt, nhóm thanh niên lực lưỡng phải làm việc kiên trì suốt mấy năm trời. Họ bò vào một cái lỗ bằng quan tài và kiên trì đục từng mẩu đá bằng hạt ngô. Quả là một sự kỳ công không thể tưởng tượng nổi.
Người Toraja tin rằng, đặt quan tài lên cao thì người chết sẽ lên thiên đường nhanh hơn. Chính vì thế, họ đều cố gắng đưa người chết lên vị trí cao nhất. Người giàu, tộc trưởng chắc chắn sẽ có được vị trí đẹp, lại ở sát bờ sông. Người nghèo thường tận dụng những ngóc ngách tự nhiên, ở chân núi.
Hình nộm khiến thung lũng Londa trở nên hãi hùng.
Ở một số dãy núi khác, người Toraja lại có hình thức mai táng khác một chút. Họ không đục núi đặt quan tài vào trong mà treo quan tài lơ lửng trên núi bằng những sợi dây thừng.
Năm tháng, mưa gió, những sợi dây thừng mục nát, quan tài rơi xuống chân núi, vỡ tung tóe, xương cốt văng khắp nơi. Dưới chân những quả núi này trắng xóa xương cốt. Quả là một khung cảnh rùng rợn.
Với trẻ sơ sinh thì tục mai táng lại khác hoàn toàn. Họ đục thân cây lớn rồi nhét xác trẻ sơ sinh vào đó. Mỗi ngôi mộ được làm một cánh cửa. Nhiều thân cây lớn ở đây biến thành “cây mộ”.
Trẻ sơ sinh được mai táng trong thân cây.
Từ nhiều năm nay, chính phủ Indonesia đã dùng những quả núi nghĩa địa, những cánh rừng với những “cây mộ” làm địa điểm du lịch hấp dẫn. Bộ tộc Toraja tỏ ra khó chịu với sự soi mói của khách du lịch. Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là từ nhiều năm qua họ không bị thế giới bên ngoài ảnh hưởng. Họ vẫn giữ phong tục ngàn xưa và vẫn sống với đúng bản chất cổ xưa của mình.
Với người Toraja, sự kiện lớn nhất trong đời người không phải khi chào đời, lễ thành hôn, mà chính là cái chết. Họ coi cái chết là bước đệm của hành trình lên thiên đường, nên các hủ tục diễn ra quanh cái chết vô cùng cầu kỳ, rườm rà.
Hình nộm gác cho linh hồn người chết.
Một người chết đi, người thân sẽ không làm tang ma, rồi đem chôn, hoặc thiêu như những bộ tộc khác, mà họ lần lượt thực hiện các nghi lễ.
Ban đầu, người ta làm quan tài, đặt xác vào trong, rồi đặt tại chái ngôi nhà gọi là Tongkonan. Xác người chết được ướp bởi một số loại lá cây bí ẩn hái trong rừng. Những lá cây này có tác dụng bảo quản xác chết cả ngàn ngày, giữ xác chết không bị thối rữa.
Hàng chục con trâu nước, hàng trăm con lợn bị làm thịt để phục vụ cho đám tang của người bình thường. Với những người giàu có, tộc trưởng, thì có đến cả trăm con trâu, cả ngàn con lợn thí mạng cho một đám tang.
Bộ tộc này dắt trâu đến trước quan tài, thực hiện nghi lễ, rồi chọc tiết, cắt phăng đầu trâu. Họ lọc thịt, chất thành đống, mặc ruồi nhặng bu đen, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc.
Mổ trâu rồi, toàn bộ dân làng kéo đến cùng ăn uống và… chia vui. Trong suốt thời gian diễn ra tang lễ, kéo dài tới 1 năm, 3 năm, thậm chí 5 năm, không ai nghe thấy một tiếng khóc.
Người Toraja coi cái chết là được lên thiên đường, được về thế giới khác, nên họ không buồn. Họ phải ăn, uống, hát hò, thực hiện các nghi lễ thật vui vẻ, để người chết lên đường được bình an, sung sướng. Mổ nhiều trâu, nhiều lợn, đồng nghĩa với việc người chết mang theo được nhiều của cải và sống giàu có ở thiên đường.
Xương sọ tràn ngập trong một vách núi.
Người dân trong vùng đến dự tang lễ cũng không mang khuôn mặt u sầu, mà mang đến một món quà cùng với những nụ cười, lời chúc mừng. Khi họ ra về sau khi đã ăn uống no say, còn được gia chủ chia cho ít thịt trâu, thịt lợn.
Sau khi kết thúc nghi lễ dài dằng dặc, kéo dài suốt cả ngàn ngày, thì một lễ hội lớn nhất diễn ra vào 5 ngày cuối cùng của tang lễ. Trong những ngày cuối cùng này, hàng loạt trâu, lợn lại bị làm thịt.
Xong xuôi thủ tục ở nhà, thì họ khênh quan tài lên núi. Người Toraja không đem xác đi chôn, mà đem lên những quả núi bên con sông Londa.
Từ hàng ngàn năm trước, các hang động, vách đá đã được tổ tiên người Toraja dùng làm mộ địa, với hàng vạn quan tài, đầu lâu, tượng vẫn còn trong đó. Các hang động, ngóc ngách vách đá khu vực này đều ăm ắp xương cốt.
Cả quả núi biến thành nghĩa địa.
Để có chỗ đặt quan tài, người Toraja phải trèo lên tận đỉnh núi, vách đá để đục núi lấy điểm đặt quan tài. Mặc dù máy móc, phương tiện hiện đại đã có, nhưng người dân bộ tộc này vẫn chỉ dùng đục, búa và đôi bàn tay không để đục núi.
Để đục được một vách núi, chứa được vài hài cốt, nhóm thanh niên lực lưỡng phải làm việc kiên trì suốt mấy năm trời. Họ bò vào một cái lỗ bằng quan tài và kiên trì đục từng mẩu đá bằng hạt ngô. Quả là một sự kỳ công không thể tưởng tượng nổi.
Người Toraja tin rằng, đặt quan tài lên cao thì người chết sẽ lên thiên đường nhanh hơn. Chính vì thế, họ đều cố gắng đưa người chết lên vị trí cao nhất. Người giàu, tộc trưởng chắc chắn sẽ có được vị trí đẹp, lại ở sát bờ sông. Người nghèo thường tận dụng những ngóc ngách tự nhiên, ở chân núi.
Hình nộm khiến thung lũng Londa trở nên hãi hùng.
Ở một số dãy núi khác, người Toraja lại có hình thức mai táng khác một chút. Họ không đục núi đặt quan tài vào trong mà treo quan tài lơ lửng trên núi bằng những sợi dây thừng.
Năm tháng, mưa gió, những sợi dây thừng mục nát, quan tài rơi xuống chân núi, vỡ tung tóe, xương cốt văng khắp nơi. Dưới chân những quả núi này trắng xóa xương cốt. Quả là một khung cảnh rùng rợn.
Với trẻ sơ sinh thì tục mai táng lại khác hoàn toàn. Họ đục thân cây lớn rồi nhét xác trẻ sơ sinh vào đó. Mỗi ngôi mộ được làm một cánh cửa. Nhiều thân cây lớn ở đây biến thành “cây mộ”.
Trẻ sơ sinh được mai táng trong thân cây.
Từ nhiều năm nay, chính phủ Indonesia đã dùng những quả núi nghĩa địa, những cánh rừng với những “cây mộ” làm địa điểm du lịch hấp dẫn. Bộ tộc Toraja tỏ ra khó chịu với sự soi mói của khách du lịch. Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là từ nhiều năm qua họ không bị thế giới bên ngoài ảnh hưởng. Họ vẫn giữ phong tục ngàn xưa và vẫn sống với đúng bản chất cổ xưa của mình.
